Manisa’nın Akhisar ilçesinde, doğa ve yaşam savunucuları, zeytinliklerin madencilik faaliyetlerine açılmasına olanak tanıyan yasa teklifine karşı güçlü bir ses yükseltti. Akhisar Çevre Derneği öncülüğünde, 24 Haziran Pazartesi günü saat 18.00’de Tahir Ün Caddesi Öğretmenevi önünde düzenlenen ortak basın açıklamasında, birçok demokratik kitle örgütü ve siyasi parti bir araya geldi.
Basın açıklamasını, Akhisar Çevre Derneği Başkanı Erdan Boşnak okudu. Açıklamada, AKP milletvekilleri tarafından 13 Haziran 2025 tarihinde TBMM Başkanlığı’na sunulan ve “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” adıyla gündeme gelen düzenlemeye sert tepki gösterildi.
Boşnak, açıklamasında şunları söyledi:
“Ekonomik krizin derinleştiği, demokratik hakların baskılandığı, çevre tahribatının her geçen gün arttığı bu dönemde iktidar, önümüze doğa katliamına yol açacak bir yasa teklifi daha getirmiştir. Bu teklif yalnızca zeytinlikleri değil, ormanlarımızı, meralarımızı, sit alanlarımızı da hedef almaktadır.”
Basın açıklamasına destek veren kurumlar arasında CHP, Sol Parti, EMEP, TİP, Eğitim-Sen, Eğitim-İş, Emekli-Sen, Alevi Kültür Derneği, Tüm Bel-Sen, ÇYDD, Akhisar Kadın Derneği yer aldı.
Teklifin 11. maddesiyle birlikte, zeytinlik alanlar “başka yerde maden yapılamayacağı” gerekçesiyle kamulaştırılabilecek. Zeytin ağaçları başka yere taşınarak, bölgede madencilik yapılabilecek. Kamu yararı gerekçesiyle bakanlık onayıyla bu süreç kolaylaştırılacak. Halbuki Zeytinciliğin Islahı Hakkındaki Kanun’un 20. maddesi, bu tür faaliyetleri açıkça yasaklıyor.
Yeni yasa teklifiyle birlikte;
25 hektardan küçük maden işletmeleri, golf sahaları, yat limanları, asbestli yapıların sökümü gibi faaliyetlere ÇED raporu gerekmeden ruhsat verilebilecek,
ÇED Yönetmeliği EK-1 kapsamındaki zorunlu projeler bile artık olumlu karar beklenmeden yatırım aşamasına geçebilecek,
Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG), tüm izinleri kendisi verecek,
MAPEG’e başvurulan izinler için ilgili kurum 4 ay içinde yanıt vermezse, otomatik olarak izin verilmiş sayılacak,
Devlet ormanlarında 36 aya kadar bedelsiz madencilik izinleri mümkün olacak,
Ruhsatlı maden alanları arkeolojik sit ilan edilirse, şirket tazminat alacak,
ÇED olumlu kararı alınan projelerde diğer işlemler 1 ay içinde tamamlanmak zorunda olacak.
Yasa ile altın, gümüş, demir, kurşun, çinko, linyit, kömür gibi IV. grup madenler, “stratejik maden” ilan edilerek KURUL adı verilen yeni bir üst yapıyla her türlü denetimden muaf kılınabilecek. Kurulun izin verdiği projelere diğer tüm kurumlar uymak zorunda kalacak.
Boşnak, “Bu yasa teklifi hukuk devleti ilkesini ve çevre koruma sorumluluğunu açıkça ihlal etmektedir. Anayasa’da ve Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası çevre sözleşmelerinde güvence altına alınan haklarımız yok sayılmakta, doğal varlıklarımız sermayeye teslim edilmektedir,” dedi.
Basın açıklamasının sonunda, imzacı kurum ve kişiler şu talepleri kamuoyuna duyurdu:
Söz konusu yasa teklifi derhal geri çekilmelidir.
Zeytinlik, orman, mera ve sit alanları mutlak koruma altında kalmalıdır.
Anayasa ve uluslararası sözleşmelerde güvence altına alınan çevre hakkı ihlal edilmemelidir.
Yerel halkın rızası olmadan hiçbir proje hayata geçirilmemelidir.
Bilim insanlarının ve kamuoyunun görüşleri dikkate alınmalıdır.
Açıklama şu sözlerle son buldu:
“Bu topraklar yalnızca bugünün değil, aynı zamanda gelecek nesillerindir. Biz doğayı, zeytini, yaşamı savunuyoruz!”
Adnan Selvi, Aziz Balcı, Barış Ergül, Bedri Divar, Bekir Durkal, Berrin Sarıyıldız, Birol Yalçın, Burcu Güneren, Cemil Sarıoğlu, Cevdet Bulut, Ceyhun Çıtak, Cihan Başcan, Çiğdem Tekin, Deniz Ekşi, Devrim Koçak, Ercan Kalkan, Ekrem Ali Şahin, Erdan Boşnak, Eser Erbab, Fatih Özdemir, Fatma Öztürk, Fikri Küçükukur, Filiz Taşçı, Gönül Kızıltaş, Gül Küçük, Gülseren Divar, Hakan Dikilikaya, Hakan Taşçı, Halit Yavaş, Hasan Çobankaya, Hilal Tınmaz, Hüseyin Sarıyıldız, İbrahim Özdemir, İlhan Poyraz, İsmail Seyrek, İsmail Şahin, Kadir Duman, Kemal Aydın, Kevser Doğan, Levent Tümsekçalı, Mehmet Ayverdi, Mehmet Ünveren, Murat Çetin, Murat Yavuz Divar, Musa Görgün, Mustafa Bulgurcu, Mustafa Demirhan, Mustafa Küçük, Mücahit Sadece, Nafize Boşnak, Nevin Kahraman, Nevzat Reşadiye, Nurdane Yeşilbahçe, Nusrettin Kahraman, Okan Çançin, Secaattin Önlü, Server Goral, Sevim Balcı, Tekin Egi, Turgay Kanat, Veli Doğan, Yalçın Aktaş, Yaşar Yıldız, Zeliha Kapancı, Zeliha Özdemir, Zerrin Mastan.
