(MHA) Manisa Hayvanları Koruma Derneği (HAKDEM), sokakta yaşayan hayvanlara yönelik son dönemde alınan iki idari işleme karşı Manisa İdare Mahkemesi'nde iptal ve yürütmenin durdurulması istemiyle dava açtı. Manisa Adalet Sarayı önünde açıklama yapan HAKDEM Başkanı Reyhan Erbirliler, 21 Ekim 2025 tarihli İl Hayvan Koruma Kurulu kararı ile 8 Kasım 2025 tarihli Sahipsiz Köpeklerin Toplanması İşbirliği Protokolü'nün hem hukuka hem de bilimsel hayvan refahı standartlarına aykırı olduğunu belirtti.
Erbirliler, İl Hayvan Koruma Kurulu'nun aldığı kararda; sokak hayvanlarının toplatılması, kolluk eşliğinde operasyon yapılması ve ilçeler arası sevk gibi yalnızca belediyelere tanınmış yetkileri üstlendiğini vurguladı. Bu durumun açık bir "yetki gasbı" olduğunu ifade eden Erbirliler, kararda yer alan "tehdit oluşturan köpek", "riskli grup" gibi net olmayan kavramların ise idareye keyfi müdahale alanı açtığını, sahada geri dönülmesi zor hak ihlallerine yol açabileceğini söyledi.
Manisa'da "bakımevi" olarak kullanılan birçok alanın su, elektrik, karantina odası, ameliyat sonrası bakım bölümü gibi zorunlu birimlerden yoksun olduğunu hatırlatan HAKDEM Başkanı, bu şartlar altında tutulan hayvanların yaşam hakkının ihlal edildiğini dile getirdi. Toplama görüntülerinde hayvanların eğitimsiz personel tarafından acı çektirilerek, sürüklenerek toplandığının açıkça görüldüğünü kaydeden Erbirliler, bu uygulamaların hem mevzuata hem de temel etik kurallara aykırı olduğunu söyledi.
Erbirliler, 8 Kasım 2025 tarihli Sahipsiz Köpeklerin Toplanması İşbirliği Protokolü'nün de ciddi hukuki sorunlar taşıdığını belirtti. Protokolün, toplama ve taşıma görevlerini belediyeler dışındaki kurumlara devretmesinin kanunda hiçbir karşılığı olmadığını ifade eden Erbirliler, anayasa ve yargı içtihatlarına göre bu tür işlemlerin "yok hükmünde" sayılması gerektiğini söyledi. Protokolde kullanılan "tehdit oluşturan sahipsiz köpek" gibi ifadelerin keyfi uygulamalara zemin hazırladığını, hayvanların yalnızca ruhsatlı bakımevlerine götürülmesi zorunluluğunu fiilen ortadan kaldırarak, denetimsiz ve mevzuata aykırı alanlara taşınmalarına kapı araladığını vurguladı. Danıştay'ın benzer uygulamaları "ağır hukuka aykırılık" olarak nitelendiren kararlarını hatırlattı.
Uluslararası standartların, sokak hayvanı nüfus yönetiminde tek geçerli yöntemin insancıl yakalama, tıbbi müdahale, kısırlaştırma, aşılama ve geri bırakma olduğunu ortaya koyduğunu belirten Erbirliler, mevcut uygulamalarda bu yöntemin dışlandığını dile getirdi. HAKDEM, her iki işleme ilişkin davalarda derhal yürütmenin durdurulması ve iptal kararı verilmesini talep ederken; hukuka aykırı toplama operasyonlarının sonlandırılmasını, belediyelerin bakımevlerini mevzuata uygun şartlara getirmesini ve tüm süreçlerin şeffaf, bilimsel ve sivil toplumun katılımına açık şekilde yürütülmesini istedi.
Açıklamasını "Hayvanlar mal değildir; yaşayan, hisseden, acı çeken bireylerdir" sözleriyle tamamlayan Reyhan Erbirliler, tüm kurumları hukuka uymaya, vatandaşları ise sokak hayvanlarının yaşam hakkını savunma mücadelesine destek vermeye çağırdı.